Choroby kręgosłupa, to około 15 procent spośród wszystkich schorzeń i zalicza się je do najczęściej podawanych przyczyn niezdolności do wykonywania pracy u osób będących w wieku poniżej 45 lat. Ostatnimi czasy obserwowany jest wzrost ilości pacjentów, którzy poddawani są operacji kręgosłupa. Po jej przeprowadzeniu, konieczna staje się rehabilitacja, aby można było wrócić do pełnej sprawności. Jak długi czas należy wykonywać ćwiczenia na kręgosłup?
Czy zawsze warto poddać się operacji kręgosłupa?
Większość spośród dolegliwości bólowych kręgosłupa, można zmniejszyć albo zlikwidować bez operacji. I to jest bardzo dobra wiadomość. W rzeczywistości, sam zabieg chirurgiczny nie zagwarantuje pełni sukcesu. Badania pokazują, iż między 20-40 procent pacjentów ciągle czuje ból mimo przeprowadzonej operacji kręgosłupa. Najczęściej wskazanie do wdrożenia inwazyjnej metody leczenia kręgosłupa, stanowi dyskopatia w zaawansowanym stadium, która przyczynia się do niewłaściwego działania nerwów i prowokowania dolegliwości bólowych.
Chwila, w której dojdzie do ciężkich zaburzeń w układzie nerwowym, ubytków czuciowych i motorycznych, może świadczyć o sytuacji, iż na zupełny powrót do zdrowia nie ma już szans. Dlatego tak istotna pozostaje współpraca neurochirurga, neurologa oraz fizjoterapeuty, żeby przywrócić chorego do formy możliwie najmniej inwazyjną metodą. Czasami może się jednakże okazać, iż zastosowanie skalpela stanie się niezbędne. Będą to np.:
- złamania kręgów, które spowodowane są przez osteoporozę albo uraz,
- niestabilny kręgozmyk, który daje neurologiczne symptomy,
- stenoza w kanale kręgowym,
- masywne dyskowe przepukliny.
Jakie ćwiczenia na kręgosłup będą odpowiednie?
Celem prowadzonej rehabilitacji w wypadku pacjentów, którzy przeszli operację kręgosłupa, jest wykonywanie zabiegów/ćwiczeń mających poprawiać ukrwienie rdzenia kręgowego, nerwów i mięśni grzbietowych. Istotne jest również usprawnianie przepływu limfy i redukowanie obrzęków. Fizjoterapeuta dobierze takie zestawy ćwiczeń, które pozwolą na zminimalizowanie kłopotów z zastojami i obrzękami. Ich efektem, ma być wzmocnienie osłabionego kręgosłupa. Niemniej jednak, najbardziej efektywne w zakresie właściwej rehabilitacji kręgosłupa po operacji, będą działania skierowane na przyczyny bólu, nie zaś na symptomy. Inaczej mówiąc, jednymi spośród najbardziej skutecznych działań terapeutycznych w zakresie schorzeń kręgosłupa, jest tak zwana metoda McKenzie. Dzięki jej zastosowaniu, pacjenci mogą bardzo szybko powrócić do pełnej sprawności. Ponadto, można również poznać przyczynę problemów, z którą można sobie dzięki temu lepiej radzić w przyszłości.
W wypadku pacjentów cierpiących na ostrą przepuklinę kręgosłupa, fizjoterapeuci zalecają pozycje złożeniowe, jak i odbarczające uciski w lędźwiowym odcinku kręgosłupa. Niezbędne będą masaże, ciepłolecznictwo, prądy interferencyjne jak i przeprowadzanie ćwiczeń izometrycznych. Kiedy nieprzyjemne objawy będą ustępowały, zwiększeniu ulegną międzykręgowe przestrzenie przy pomocy lędźwiowego wyciągu, jak i zmniejszą się wegetatywne reakcje. Poza tym, zalecane jest wykonywanie ćwiczeń mających wzmacniać mięśnie, które pomagają w ustabilizowaniu kręgosłupa w jego lędźwiowym odcinku. W czasie tego rodzaju ćwiczeń, pracują głównie mięśnie pośladków, grzbietu i brzucha. Bardzo istotne będzie to, iż celem wybrania odpowiedniego zestawu ćwiczeń specjalista musi poznać odcinek kręgosłupa i rodzaj urazu. Jako, iż dysk może się przemieścić w różnym kierunku, niezbędne będzie dobranie właściwych pozycji odpowiedzialnych za jego stabilizację.
Jak długi potrwa rehabilitacja po operacji kręgosłupa?
Operację kręgosłupa, wykonuje się zwykle dopiero wtedy, kiedy ćwiczenia wykonywane pod okiem fizjoterapeuty oraz leczenie farmakologiczne, nie przyniosą oczekiwanych efektów. Wskazanie do przeprowadzenia operacji, stanowi występowanie silnych dolegliwości bólowych, które nie pozwalają funkcjonować normalnie, jak i zaburzenia czucia, paraliż czy niedowład. Jej cel stanowi usuwanie przyczyn ucisku w korzeniach nerwowych i uratowanie rdzenia kręgowego. Należy liczyć się również z tym, iż po wykonaniu operacji, operowane miejsce jest słabsze, zatem w czasie rekonwalescencji, konieczne będzie możliwie szybkie rozpoczęcie rehabilitacji (np. rehabilitacja sportowa w Szczecinie). Na samym początku, sięga się głównie po leki odpowiedzialne za rozluźnianie mięśni, jak i niesteroidowe leki przeciwzapalne. Kiedy jednakże dojdzie do uszkodzeń w krążkach międzykręgowych, a więc i do nasilenia symptomów, niezbędna jest wizyta u chirurga. Zwykle wykonuje się zabiegi protestujące, odbarczająco-stabilizujące, oraz odbarczające. Okres rehabilitacji, to na ogół trzy tygodnie po przeprowadzonej operacji, zaś po upływie sześciu tygodni staje się możliwe wykonywanie lekkich prac siedzących. Z kolei zaś po upływie pół roku od zabiegu, pacjenci mogą już najczęściej wrócić do wykonywania swoich obowiązków zawodowych. Pacjent może tylko wykonywać zalecone przez fizjoterapeutę/lekarza ćwiczenia, w wybranej liczbie powtórzeń i częstotliwości.